《金刚般若波罗蜜经jīn ɡānɡ bō rě bō luó mì jīnɡ》¹

说 明

本简体注音版《金刚般若波罗蜜经》电子书，根据《乾隆大藏经》大乘般若部，第 10 部，姚秦三藏法师鸠摩罗什译《金刚般若波罗蜜经》原藏影印本校正注音。句读及注音仅作参考。

起诵仪

（金刚经启请：若有人，受持金刚经者，先须净手、焚香、开卷，至心念净口业真言，然后启请八金刚、四菩萨名号，所在之处，常当拥护。）

香 赞xiāng zàn（一遍）

炉 香 乍 爇lú xiānɡ zhà ruò . 法 界 蒙 薰fǎ jiè ménɡ xūn . 诸 佛 海 会 悉 遥 闻zhū fó hǎi huì xī yáo wén.

随 处 结 祥 云suí chù jié xiánɡ yún . 诚 意 方 殷chénɡ yì fānɡ yīn . 诸 佛 现 全 身zhū fó xiàn quán shēn .

南 無 香 云 盖 菩 萨 摩 诃 萨ná mó xiānɡ yún ɡài pú sà mó hē sà （合掌三称）

净 口 业 真 言jìng kǒu yè zhēn yán

唵ōng · 修 唎xiū lì · 修 唎xiū lì · 摩 诃 修 唎mó hē xiū lì · 修 修 唎xiū xiū lì · 萨 婆 诃sà pó hē

净 三 业 真 言jìng sān yè zhēn yán（三遍）

唵ōng · 娑 嚩 婆 嚩 秫 驮suō wá pó wá shú tuó · 娑 嚩 达 摩 娑 嚩 suō wá dá mó suō wá · 婆 嚩 秫 度 憾pó wá shú dù hàn

安 土 地 真 言ān tǔ dì zhēn yán（三遍）

南 无 三 满 哆ná mó sān mǎn duō · 母 驮 喃mǔ tuó nán · 唵 度 噜 度 噜ōng dù lū dù lū · 地 尾dì wěi. 萨 婆 诃sà pó hē

虚 空 藏 菩 萨 普 供 养 真 言xū kōng zàng pú sà pǔ gòng yǎng zhēn yán（三遍）

唵ōng. 誐 誐 曩yé yé nǎng .三 婆 嚩sān pó wǎ . 韈 日 啰 斛wà zǐ là hú

奉请八金刚fèng qǐng bā jīn gāng

（真谛记云，六种金刚，对持经人，行获无漏功德；今云八者，以对行人，转八识成四智。诵一遍）

奉请 青除灾金刚fènɡ qǐnɡ qīnɡ chú zāi jīn ɡānɡ除一切众生宿世灾殃，主大海

奉请 辟毒金刚fèn ɡqǐnɡ pì dú jīn ɡānɡ除一切众生瘟毒病患，主灾毒

奉请 黄随求金刚fènɡ qǐnɡ huánɡ suí qiú jīn ɡānɡ令一切众生所求如愿，主功德

奉请 白净水金刚fènɡ qǐnɡ bái jìnɡ shuǐ jīn ɡānɡ除一切众生熟恼苦，主一切 宝

奉请 赤声火金刚fènɡ qǐnɡ chì shēnɡ huǒ jīn ɡānɡ 除一切众生 无明见，主生风

奉请 定持灾金刚fènɡ qǐnɡ dìnɡ chí zāi jīn ɡānɡ 除一切众生灾 难苦，主琉璃

奉请 紫贤金刚fènɡ qǐnɡ zǐ xián jīn ɡānɡ令一切众生开解悟，主坚牢

奉请 大神金刚fènɡ qǐnɡ dà shén jīn ɡānɡɡ令一切众生智芽成就，主龙

奉请四菩萨 fèng qǐng sì pú sà（乃四无量心，诵一遍）

奉请 金刚眷菩萨fènɡ qǐnɡ jīn ɡānɡjuàn pú sà慈也

奉请 金刚索菩萨fènɡ qǐnɡ jīn ɡānɡsuǒ pú sà 悲也

奉请 金刚爱菩萨fènɡ qǐnɡ jīn ɡānɡ ài pú sà 喜也

奉请 金刚语菩萨 fènɡ qǐnɡ jīn ɡānɡ yǔ pú sà舍也

注曰：此八金刚、四菩萨者，乃前迦叶佛时，有一旃陀罗（此云屠宰），至寺前拾得一纸千佛名经，持归供养，
感妻有姙，生一肉球，破视有八男子。及长，心行正直，力勇过人，能伏诸邪恶。妻后又产一球，破视亦有四女。
及长，颜貌端严，慈善胜众，持斋奉佛。化兄出家，兄妹一十二人同皈迦叶佛，修行护教，男证金刚，女证菩萨，
常护是经故，安经前。若人诵此经者，殷勤启请，则此金刚菩萨，随处拥护矣。

发 愿 文fā yuàn wén（行愿相符，诵一遍）

稽 首 三 界 尊 归 依 十 方 佛qǐ shǒu sān jiè zūn ɡuī yī shí fānɡ fó

我 今 发 宏 愿 持 此 金 刚 经wǒ jīn fā hónɡ yuàn chí cǐ jīn ɡānɡ jīnɡ

上 报 四 重 恩 下 济 三 涂 苦shànɡ bào sì chónɡ ēn xià jì sān tú kǔ

若 有 见 闻 者 悉 发 菩 提 心ruò yǒu jiàn wén zhě xī fā pú tí xīn

尽 此 一 报 身 同 生 极 乐 国jìn cǐ yí bào shēn tónɡ shēnɡ jí lè ɡuó

云 何 梵yún hé fàn（一遍）

云 何 得 长 寿 金 刚 不 坏 身yún hé dé chánɡ shòu jīn ɡānɡ bú huài shēn

复 以 何 因 缘 得 大 坚 固 力fù yǐ hé yīn yuán dé dà jiān ɡù lì

云 何 于 此 经 究 竟 到 彼 岸yún hé yú cǐ jīnɡ jiū jìnɡ dào bǐ àn

愿 佛 开 微 密 广 为 众 生 说yuàn fó kāi wēi mì ɡuǎnɡ wèi zhònɡ shēnɡ shuō

南 無 本 师 释 迦 牟 尼 佛ná mó běn shī shì jiā móu ní fó合 掌 三 称

开 经 偈kāi jīng jì（一遍）

无 上 甚 深 微 妙 法 百 千 万 劫 难 遭 遇wú shànɡ shèn shēn wēi miào fǎ bǎi qiān wàn jié nán zāo yù

我 今 见 闻 得 受 持 愿 解 如 来 真 实 义wǒ jīn jiàn wén dé shòu chí yuàn jiě rú lái zhēn shí yì

法 会 因 由 分 第 一fǎ huì yīn yóu fēn dì yī

如 是 我 闻rú shì wǒwén：

一时yī shí， 佛在舍卫国fó zài shè wèi ɡuó. 祇树qí shù. 给孤独园jǐ ɡū dú yuán，与大比丘众yǔ dà bǐ qiū zhònɡ ，千 二 百 五 十 人 俱qiān èr bǎi wǔ shí rén jù。

尔时ěr shí，世尊食时shì zūn shí shí，著衣持钵zhuó yī chí bō，入舍卫大 城乞食rù shè wèi dà chénɡ qǐ shí，于 其 城 中yú qí chénɡ zhōnɡ ，次第乞已cì dì qǐ yǐ ，还至本处huán zhì běnchù，饭食讫fàn sì qì ，收衣钵shōu yī bō，洗足已xǐ zú yǐ，敷座而坐fū zuò ér zuò。

善 现 起 请 分 第 二shàn xiàn qǐ qǐnɡ fēn dì èr

时shí， 长 老须菩提在大 众 中 zhǎnɡ lǎo xū pú tí zài dà zhònɡ zhōnɡ，即 从 座 起jí cónɡzuò qǐ，

偏袒右肩piān tǎn yòu jiān ，右膝著地yòu xī zhuó dì ，合 掌 恭敬hé zhǎnɡ ɡōnɡ jìnɡ ，而白佛言ér bó fó yán ：

“希有xī yǒu！世尊shì zūn！如来善护念诸菩萨rú lái shàn hù niàn zhū pú sà，善付嘱诸菩萨shàn fù zhǔ zhū pú sà。

世尊shì zūn！善男子shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，发阿耨多罗三藐三菩提心fā ā nòu duō luó sān miǎosān pú tí xīn，云何应住yún hé yīnɡ zhù？云何降伏其心yún hé xiánɡ fú qí xīn？”

佛言fó yán：“善哉shàn zāi！善哉shàn zāi！须菩提xū pú tí ，如汝所说rú rǔ suǒshuō

，如来善护念诸菩萨rú lái shàn hù niàn zhū pú sà ，善付嘱诸菩萨shàn fù zhǔ zhū pú sà 。汝今谛听rǔ jīn dì tīnɡ，

当为汝说dānɡ wèi rǔ shuō，善男子shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，发阿耨多罗三藐三菩提心fā ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn ，

应如是住yīnɡ rú shì zhù，如是降伏其心rú shì xiánɡ fú qí xīn。”

“唯然wěi rán。世尊shì zūn！愿乐欲闻yuàn yào yù wén。”

大 乘 正 宗 分 第 三dà shènɡzhènɡzōnɡ fēn dì sān

佛告须菩提fó ɡào xū pú tí：“诸菩萨摩诃萨应如是降伏其心zhū pú sà mó hē sà yīnɡ rú shì xiánɡ fú qí xīn：

所有一切 众 生 之类suǒ yǒu yī qiè zhònɡ shēnɡ zhī lèi，若卵 生ruò luǎn shēnɡ 、若胎 生ruò tāi shēnɡ 、

若湿 生ruò shī shēnɡ 、若化 生ruò huà shēnɡ 、若有色ruò yǒu sè、若无色ruò wú sè 、若有想ruò yǒu xiǎnɡ、

若无想ruò wú xiǎnɡ、若非有想非无想ruò fēi yǒu xiǎnɡ fēi wú xiǎnɡ ²，我皆令入无余涅槃而灭度之wǒ jiē lìnɡ rù wú yú niè pán ér miè dù zhī 。

如是灭度无量无数无边 众 生rú shì miè dù wú liànɡ wú shù wú biān zhònɡ shēnɡ ，实无众 生 得灭度者shí wú zhònɡ shēnɡ dé miè dù zhě。何以故hé yǐ ɡù ？

须菩提xū pú tí，若菩萨有我相ruò pú sà yǒu wǒ xiànɡ、人相rén xiànɡ、众 生 相zhònɡ shēnɡ xiànɡ、寿者相shòu zhě xiànɡ ，即非菩萨jí fēi pú sà。”

妙 行 无 住 分 第 四miào xínɡ wú zhù fēn dì sì

“复次fù cì，须菩提xū pú tí ，菩萨于法应无所住行于布施pú sà yú fǎ yīnɡ wú suǒ zhù xínɡ yú bù shī。

所谓不住色布施suǒ wèi bú zhù sè bù shī，不住 声bú zhù shēnɡ 、香xiānɡ、味wèi、 触chù、法布施fǎ bù shī。

须菩提xū pú tí ，菩萨应如是布施pú sà yīnɡ rú shì bù shī，不住于相bú zhù yú xiànɡ，何以故hé yǐ ɡù？

若菩萨不住相布施ruò pú sà bú zhù xiànɡ bù shī，其福德不可思量qí fú dé bù kě sī liànɡ。

须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，东 方虚空可思量不dōnɡ fānɡ xū kōnɡ kě sī liànɡ fǒu？”

“不也fú yě。世尊shì zūn!”

“须菩提xū pú tí，南西北方nán xī běi fānɡ 、四维sì wéi、上 下虚空可思量不shànɡ xià xū kōnɡ kě sī liànɡ fǒu？”

“不也fú yě。世尊shì zūn！”

“须菩提xū pú tí， 菩萨无住相布施福德pú sà wú zhù xiànɡ bù shī fú dé，亦复如是不可思量yì fù rú shì bù kě sī liànɡ。须菩提xū pú tí，菩萨但应如所教住pú sà dàn yīnɡ rú suǒ jiào zhù。”

如理实见分第五rú lǐ shí jiàn fēn dì wǔ

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，可以身相见如来不kě yǐ shēn xiànɡ jiàn rú lái fǒu？”

“不也fú yě。世尊shì zūn ！不可以身 相得见如来bù kě yǐ shēn xiànɡ dé jiàn rú lái。何以故hé yǐ ɡù？如来所说身相rú lái suǒ shuō shēn xiànɡ，即非身 相jí fēi shēn xiànɡ。”

佛告须菩提fó ɡào xū pú tí：“凡所有相fán suǒ yǒu xiànɡ，皆是虚妄jiē shì xū wànɡ。若见诸相非相ruò jiàn fēi xiànɡ，即见如来jí jiàn rú lái。”

正信希有分第六 zhènɡ xìn xī yǒu fēn dì liù

须菩提白佛言xū pú tí bó fó yán：“世尊shì zūn！颇有 众 生 pō yǒu zhònɡ shēnɡ，得闻如是言说 章 句dé wén rú shì yán shuō zhānɡ jù， 生 实信不shēnɡ shí xìn fǒu？”

佛告须菩提fó ɡào xū pú tí：“莫作是说mò zuò shì shuō！如来灭后rú lái miè hòu，后五百岁hòu wǔ bǎi suì，

有持戒修福者yǒu chí jiè xiū fú zhě，于此 章 句yú cǐ zhānɡ jù，能 生 信心nénɡ shēnɡ xìn xīn，

已于无量千万佛所 种 诸善根yǐ yú wú liànɡ qiān wàn fó suǒ zhònɡ zhū shàn ɡēn。

闻是 章 句wén shì zhānɡ jù，乃至一念 生 净信者nǎi zhì yī niànshēnɡ jìnɡ xìn zhě，须菩提xū pú tí，

如来悉知悉见rú lái xī zhī xī jiàn，是诸 众 生 得如是无量福德shì zhū zhònɡ shēnɡ dé rú shì wú liànɡ fú dé 。何以故hé yǐ ɡù？

是诸 众 生shì zhū zhònɡ shēnɡ ，无复我相wú fù wǒ xiànɡ、人相rén xiànɡ、众 生 相zhònɡ shēnɡ xiànɡ、寿者相shòu zhě xiànɡ，无法相wú fǎ xiànɡ，亦无非法相yì wú fēi fǎ xiànɡ 。何以故hé yǐ ɡù？

是 诸 众 生shì zhū zhònɡ shēnɡ ，若心取相ruò xīn qǔ xiànɡ，则为著我zé wéi zhuó wǒ、人rén、众 生zhònɡ shēnɡ 、寿者shòu zhě 。若取法相ruò qǔ fǎ xiànɡ ，即著我jí zhuó wǒ、人rén、众 生zhònɡ shēnɡ 、寿者shòu zhě。 何以故hé yǐ ɡù？

若取非法相ruò qǔ fēi fǎ xiànɡ，即著我jí zhuówǒ、人rén、 众 生zhònɡshēnɡ 、寿者shòuzhě。是故shì ɡù ，不应取法bù yīnɡ qǔ fǎ ，不应取非法bù yīnɡ qǔ fēi fǎ。

以是义故yǐ shì yì ɡù，如来 常 说rú lái chánɡ shuō:“汝等比丘rǔ děnɡ bǐ qiū ，知我说法zhī wǒ shuō fǎ ，如筏喻者rú fá yù zhě，法 尚 应舍fǎ shànɡ yīnɡ shě，何 况 非法hé kuànɡ fēi fǎ？”

无得无说分第七 wú dé wú shuō fēn dì qī

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如来得阿耨多罗三藐三菩提耶rú lái dé ā nòuduō luó sān miǎo sān pú tí yé ？如来有所说法耶rú lái yǒu suǒ shuō fǎ yé？”

须菩提言xū pú tí yán：“如我解佛所说义rú wǒ jiě fó suǒ shuō yì，无有定法名阿耨多罗三藐三菩提wú yǒu dìnɡ fǎ mínɡ ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí，亦无有定法如来可说yì wú yǒu dìnɡ fǎ rú lái kě shuō。何以故hé yǐ ɡù？

如来所说法rú lái suǒ shuō fǎ ，皆不可取jiē bù kě qǔ ，不可说bù kě shuō，非法fēi fǎ， 非非法fēi fēi fǎ。

所以者何suǒ yǐ zhě hé？一切贤 圣yī qiè xián shènɡ ，皆以无为法而有差别jiē yǐ wú wéi fǎ ér yǒu cī bié。”

依法出生分第八 yī fǎ chū shēnɡ fēn dì bā

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé ，若人满三千大千世界七宝ruò rén mǎn sān qiān dà qiān shì jiè qī bǎo，以用布施yǐ yònɡ bù shī，是人所得福德shì rén suǒ dé fú dé，宁为多不nìnɡ wéi duō fǒu？”

须菩提言xū pú tí yán：“甚多shèn duō 。世尊shì zūn！何以故hé yǐ ɡù？

是福德即非福德性shì fú dé jí fēi fú dé xìnɡ ，是故如来说福德多shì ɡù rú lái shuō fú dé duō。”

“若复有人ruò fù yǒu rén，于此经 中yú cǐ jīnɡ zhōnɡ ，受持乃至四句偈等shòu chí nǎi zhì sì jù jì děnɡ，为他人说wèi tā rénshuō，其福 胜 彼qí fú shènɡ bǐ。何以故hé yǐ ɡù？

须菩提xū pú tí，一切诸佛及诸佛阿耨多罗三藐三菩提法yī qiè zhū fó jí zhū fó ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí fǎ ，皆从此经出jiē cónɡ cǐ jīnɡ chū 。

须菩提xū pú tí，所谓佛法者suǒ wèi fó fǎ zhě，即非佛法jí fēi fó fǎ。”

一相无相分第九 yī xiànɡ wú xiànɡ fēn dì jiǔ

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé ，须陀洹 能作是念xū tuó huán nénɡ zuò shì niàn“我得须陀洹果wǒ dé xū tuó huán ɡuǒ”不fǒu？”

须菩提言xū pú tí yán：“不也fú yě 。世尊shì zūn！何以故hé yǐ ɡù？须陀洹名为入流xū tuó huán mínɡ wéi rù liú ，而无所入ér wú suǒ rù。不入色bú rù sè、声 shēnɡ、香xiānɡ、味wèi、 触chù、法fǎ，是名须陀洹shì mínɡ xū tuó huán。”

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，斯陀含能作是念sī tuó hán nénɡ zuò shì niàn“我得斯陀含果wǒ dé sī tuó hán ɡuǒ ”不 fǒu？”

须菩提言xū pú tí yán ：“不也fú yě。世尊shì zūn！何以故hé yǐ ɡù ？斯陀含名sī tuó hán mínɡ

一往来yī wǎnɡ lái，而实无往来ér shí wú wǎnɡ lái，是名斯陀含shì mínɡ sī tuóhán。”

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，阿罗能作是念ā luó hàn nénɡ zuò shì niàn“我得阿那含果 wǒ dé ā nà hán ɡuǒ ”不fǒu？

须菩提言xū pú tí yán：“不也fú yě。世尊shì zūn！何以故hé yǐ ɡù ？阿那含名为不来ā nà hán mínɡ wéi bù lái，而实无不来³ér shí wú bù lái，是故名阿那含shì ɡù mínɡ ā nà hán。”

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，阿罗汉能作是念“我得阿罗汉道”不ā luó hàn nénɡ zuò shì niàn wǒ dé ā luó hàn dào fǒu？”

须菩提言xū pú tí yán ：“不也fú yě。世尊shì zūn！何以故hé yǐ ɡù ？实无有法名阿罗汉shí wú yǒu fǎ mínɡ ā luó hàn

。世尊shì zūn！若阿罗汉作是念“我得阿罗汉道”ruò ā luó hàn zuò shì niàn wǒ dé ā luó hàn dào，即为著我jí wéi zhuó wǒ、人rén、众 生zhònɡ shēnɡ 、寿者shòu zhě。世尊shì zūn！

佛说我得无 诤 三昧fó shuō wǒ dé wú zhēnɡ sān mèi，人 中 最为第一rén zhōnɡ zuì wéi dì yī，是第一离欲阿罗汉shì dì yī lí yù ā luó hàn。世尊shì zūn！我不作是念“我是离欲阿罗汉”wǒ bú zuò shì niàn wǒ shì lí yù ā luó hàn。

世尊shì zūn ！我若作是念“我得阿罗汉道”wǒ ruò zuò shì niàn wǒ dé ā luó hàn dào 。

世尊则不说须菩提是乐阿兰那行者shì zūn zé bù shuō xū pú tí shì yào ā lán nà hènɡ zhě。以须菩提实无所行yǐ xū pú tí shí wú suǒxínɡ，

而名须菩提是乐阿兰那行ér mínɡ xū pú tí shì yào ā lán nà hènɡ。”

庄 严净土分第十 zhuānɡyán jìnɡ tǔ fēn dì shí

佛告须菩提fó ɡào xū pú tí ：“于意云何yú yì yún hé ，如来昔在然灯佛所rú lái xī zài rán dēnɡ fó suǒ，于法有所得不yú fǎ yǒu suǒ dé fǒu？”

“不也fú yě 。世尊⁴shì zūn！如来在然灯佛所rú lái zài rán dēnɡ fó suǒ，于法实无所得yú fǎ shí wú suǒ dé。”

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé ，菩萨 庄 严佛土不pú sà zhuānɡ yán fó tǔ fǒu？”

“不也fú yě。世尊shì zūn ！何以故hé yǐ ɡù？ 庄 严佛土者zhuānɡ yán fó tǔ zhě，即⁵非 庄 严jí fēi zhuānɡ yán，是名 庄 严shì mínɡ zhuānɡ yán。”

“是故shì ɡù ，须菩提xū pú tí，诸菩萨摩诃萨zhū pú sà mó hē sà，应如是 生清净心yīnɡ rú shì shēnɡ qīnɡ jìnɡ xīn：

不应住色 生 心bù yīnɡ zhù sè shēnɡ xīn，不应住 声 、香、味、触、法 生 心bù yīnɡ zhù shēnɡ xiānɡ wèi chù fǎ shēnɡ xīn ，应无所住而 生 其心yīnɡwú suǒ zhù ér shēnɡ qí xīn 。

须菩提xū pú tí ，譬如有人pì rú yǒu rén ，身如须弥山 王shēn rú xū mí shān wánɡ，于意云何yú yì yún hé，是身为大不shì shēn wéi dàfǒu？”

须菩提言xū pú tí yán：“甚大shèn dà。世尊shì zūn！何以故hé yǐ ɡù ？佛说非身fó shuō fēi shēn ，是名大身shì mínɡ dà shēn。”

无为福胜分第十一 wú wéi fú shènɡ fēn dì shí yī

“须菩提xū pú tí，如恒河 中 所有沙数rú hénɡ hé zhōnɡ suǒ yǒu shā shù，如是沙等恒河rú shì shā děnɡ hénɡ hé，于意云何yú yì yún hé ，是诸恒河沙宁为多不shì zhū hénɡ hé shā nìnɡ wéi duō fǒu？”

须菩提言xū pú tí yán ：“甚多shèn duō。世尊shì zūn！但诸恒河 尚 多无数dàn zhūh énɡ hé shànɡ duō wú shù，何 况 其沙hé kuànɡ qí shā？”

“须菩提xū pú tí，我今实言告汝wǒ jīn shí yán ɡào rǔ，若有善男子ruò yǒu shà nnán zǐ 、善女人shàn nǚ rén，以七宝满尔所恒河沙数三千大千世界yǐ qī bǎo mǎn ěr suǒ hénɡ hé shā shù sān qiān dà qiān shì jiè，

以用布施yǐ yònɡ bù shī，得福多不dé fú duō fǒu？”须菩提言xū pú tí yán：“甚多shèn duō 。世尊shì zūn！”

佛告须菩提fó ɡào xū pú tí：“若善男子ruò shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén ，于此经中yú cǐ jīnɡ zhōnɡ ，乃至受持四句偈等nǎi zhì shòu chí sì jù jì děnɡ，为他人说wèi tā rén shuō ，而此福德ér cǐ fú dé，胜 前福德shènɡ qián fú dé。”

尊重正教分第十二 zūn zhònɡ zhènɡ jiào fēn dì shí èr

“复次fù cì，须菩提xū pú tí，随说是经suí shuō shì jīnɡ，乃至四句偈等nǎi zhì sì jù jì děnɡ，

当知此处dānɡ zhī cǐ chù，一切世间yī qiè shì jiān、天tiān、人rén、阿修罗皆应供养ā xiū luó jiē yīnɡ ɡònɡ yǎnɡ，

如佛塔庙rú fó tǎ miào，何 况 有人尽能 受持读诵hé kuànɡ yǒu rén jìn nénɡ shòu chí dú sònɡ？

须菩提xū pú tí，当知是人dānɡ zhī shì rén，成 就最 上 第一希有之法chénɡ jiù zuì shànɡ dì yī xī yǒu zhī fǎ。

若是经典所在之处ruò shì jīnɡ diǎn suǒ zài zhī chù，即为有佛jí wéi yǒu fó，若尊 重 弟子ruò zūn zhònɡ dì zǐ。”

如法受持分第十三 rú fǎ shòu chí fēn dì shí sān

尔时ěr shí，须菩提白佛言xū pú tí bó fó yán：“世尊shì zūn！当何名此经dānɡ hé mínɡ cǐ jīnɡ？我等云何奉持wǒ děnɡ yún hé fènɡ chí？”

佛告须菩提fó ɡào xū pú tí：“是经名为“金刚般若波罗蜜”shì jīnɡ mínɡ wéi jīn ɡānɡ bō rě bō luó mì，以是名字yǐ shì mínɡ zì，汝当 奉持rǔ dānɡ fènɡ chí。所以者何suǒ yǐ zhě hé？

须菩提xū pú tí，佛说般若波罗蜜fó shuō bō rě bō luó mì，即非般若波罗蜜jí fēi bō rě bō luó mì/rt>，是名般若波罗蜜shì mínɡ bō rě bō luó mì。

须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如来有所说法不rú lái yǒu suǒ shuō fǎ fǒu？”

须菩提白佛言xū pú tí bó fó yán：“世尊shì zūn！如来无所说rú lái wú suǒ shuō。”

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，三千大千世界所有微尘是为多不sān qiān dà qiān shì jiè suǒ yǒu wēi chén shì wéi duō fǒu？”

须菩提言xū pú tí yán：“甚多shèn duō。世尊shì zūn！”

“须菩提xū pú tí，诸微尘zhū wēi chén，如来说非微尘rú lái shuō fēi wēi chén， 是名微尘shì mínɡ wēi chén。如来说世界rú lái shuō shì jiè，非世界fēi shì jiè，是名世界shì mínɡ shì jiè。

须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，可以三十二相见如来不kě yǐ sān shí èr xiànɡ jiàn rú lái fǒu？”

“不也fú yě。世尊shì zūn！不可以三十二相得见如来bù kě yǐ sān shí èr xiànɡ dé jiàn rú lái。何以故hé yǐ ɡù？如来说三十二相rú lái shuō sān shí èr xiànɡ，即是非相jí shì fēi xiànɡ，是名三十二相shì mínɡ sān shí èr xiànɡ。”

“须菩提xū pú tí，若有善男子ruò yǒu shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，以恒河沙等 身命布施yǐ hénɡ hé shā děnɡ shēn mìnɡ bù shī；若复有人ruò fù yǒu rén ，于此经 中yú cǐ jīnɡ zhōnɡ ，乃至受持四句偈等nǎi zhì shòu chí sì jù jì děnɡ，为他人说wèi tā rén shuō，其福甚多qí fú shèn duō。”

离相寂灭分第十四 lí xiànɡ jì miè fēn dì shí sì

尔时ěr shí，须菩提闻说是经xū pú tí wén shuō shì jīnɡ，深解义趣shēn jiě yì qù，涕泪悲泣而白佛言tì lèi bēi qì ér bó fó yán：“希有xī yǒu！世尊shì zūn！佛说如是甚深经典fó shuō rú shì shèn shēn jīnɡ diǎn，我从昔来所得慧眼wǒ cónɡ xī lái suǒ dé huì yǎn，未曾得闻如是之经wèi céng dé wén rú shì zhī jīnɡ。世尊shì zūn！ 若复有人ruò fù yǒu rén，得闻是经dé wén shì jīnɡ，信心清净xìn xīn qīnɡ jìnɡ，则 生 实相zé shēnɡ shí xiànɡ，当知是人dānɡ zhī shì rén，成 就第一希有功德chénɡ jiù dì yī xī yǒu ɡōnɡ dé。

世尊shì zūn！是实相者shì shí xiànɡ zhě，即是非相jí shì fēi xiànɡ，是故如来说名实相shì ɡù rú lái shuō mínɡ shí xiànɡ。

世尊shì zūn！我今得闻如是经典wǒ jīn dé wén rú shì jīnɡ diǎn，信解受持不足为难xìn jiě shòu chí bù zú wéi nán，若当来世后五百岁ruò dānɡ lái shì hòu wǔ bǎi suì，其有 众 生 得闻是经信解受持qí yǒu zhònɡ shēnɡ dé wén shì jīnɡ xìn jiě shòu chí，
是人则为第一希有shì rén zé wéi dì yī xī yǒu。何以故hé yǐ ɡù？此人无我相cǐ rén wú wǒ xiànɡ，
无人相wú rén xiànɡ，无 众 生 相wú zhònɡ shēnɡ xiànɡ，无寿者相wú shòu zhě xiànɡ。所以者何suǒ yǐ zhě hé？我相即是非相wǒ xiànɡ jí shì fēi xiànɡ，人相rén xiànɡ、众 生 相zhònɡ shēnɡ xiànɡ、寿者相即是非相shòu zhě xiànɡ jí shì fēi xiànɡ。何以故hé yǐ ɡù？离一切诸相lí yī qiè zhū xiànɡ，即名诸佛jí mínɡ zhū fó。”

佛告须菩提fó ɡào xū pú tí：“如是如是rú shì rú shì。

若复有人ruò fù yǒu rén，得闻是经dé wén shì jīnɡ，不惊不怖不畏bù jīnɡ bú bù bú wèi，当知是人dānɡ zhī shì rén，甚为希有shèn wéi xī yǒu。

何以故hé yǐ ɡù？须菩提xū pú tí，如来说第一波罗蜜rú lái shuō dì yī bō luó mì，即非第一波罗蜜jí fēi dì yī bō luó mì，是名第一波罗蜜shì mínɡ dì yī bō luó mì。

须菩提xū pú tí，忍辱波罗蜜rěn rǔ bō luó mì，如来说非忍辱波罗蜜rú lái shuō fēi rěn rǔ bō luó mì，是名忍辱波罗蜜shì mínɡ rěn rǔ bō luó mì。

何以故hé yǐ ɡù？须菩提xū pú tí，如我昔为歌利王割截身体rú wǒ xī wéi ɡē lì wánɡ ɡē jié shēn tǐ，我于尔时wǒ yú ěr shí，无我相wú wǒ xiànɡ，无人相wú rén xiànɡ，无 众 生 相wú zhònɡ shēnɡ xiànɡ，无寿者相wú shòu zhě xiànɡ。何以故hé yǐ ɡù？我于往昔节节支解时wǒ yú wǎnɡ xī jié jié zhī jiě shí，若有我相ruò yǒu wǒ xiànɡ、人相rén xiànɡ、众 生 相zhònɡ shēnɡ xiànɡ、寿者相shòu zhě xiànɡ，应 生 瞋恨yīnɡ shēnɡ chēn hèn。

须菩提 xū pú tí，又念过去于五百世yòu niàn ɡuò qù yú wǔ bǎi shì，作忍辱仙人zuò rěn rǔ xiān rén，于尔所世yú ěr suǒ shì，无我相wú wǒ xiànɡ，无人相wú rén xiànɡ，无 众 生 相wú zhònɡ shēnɡ xiànɡ，无寿者相wú shòu zhě xiànɡ。

是故shì ɡù，须菩提xū pú tí，菩萨应离一切相发阿耨多罗三藐三菩提心pú sà yīnɡ lí yī qiè xiànɡ fā ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn，不应住色 生 心bù yīnɡ zhù sè shēnɡ xīn，不应住 声bù yīnɡ zhù shēnɡ 、香xiānɡ、味wèi、触chù、法 生 心fǎ shēnɡ xīn，应 生 无所住心yīnɡ shēnɡ wú suǒ zhù xīn。

若心有住ruò xīn yǒuzhù，即为非住jí wéi fēi zhù。

是故shì ɡù，佛说菩萨心不应住色布施fó shuō pú sà xīn bù yīnɡ zhù sè bù shī。须菩提xū pú tí，菩萨为利益一切 众 生pú sà wèi lì yì yī qiè zhònɡ shēnɡ，应如是布施yīnɡ rú shì bù shī。

如来说一切诸相rú lái shuō yī qiè zhū xiànɡ，即是非相jí shì fēi xiànɡ。又说一切 众 生yòu shuō yī qiè zhònɡ shēnɡ ，即非众 生jí fēi zhònɡ shēnɡ 。须菩提xū pú tí，如来是真语者rú lái shì zhēn yǔ zhě，实语者shí yǔ zhě，如语者rú yǔ zhě，不 诳 语者bù kuánɡ yǔ zhě，不异语者bú yì yǔ zhě。须菩提xū pú tí，如来所得法rú lái suǒ dé fǎ，此法无实无虚cǐ fǎ wú shí wú xū。

须菩提xū pú tí，若菩萨心住于法而行布施ruò pú sà xīn zhù yú fǎ ér xínɡ bù shī，如人入暗rú rén rù àn，则无所见zé wú suǒ jiàn；若菩萨心不住法而行布施ruò pú sà xīn bú zhù fǎ ér xínɡ bù shī，如人有目rú rén yǒu mù，日 光 明 照见 种 种 色rì ɡuānɡ mínɡ zhào jiàn zhǒnɡ zhǒnɡ sè。

须菩提xū pú tí，当来之世dānɡ lái zhī shì，若有善男子ruò yǒu shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，能于此经受持读诵nénɡ yú cǐ jīnɡ shòu chí dú sònɡ，则为如来以佛智慧zé wéi rú lái yǐ fó zhì huì，悉知是人xī zhī shì rén，悉见是人xī jiàn shì rén ，皆得 成 就无量无边功德jiē dé chénɡ jiù wú liànɡ wú biān ɡōnɡ dé。”

持经功德分第十五 chí jīnɡ ɡōnɡ dé fēn dì shí wǔ

“须菩提xū pú tí，若有善男子ruò yǒu shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，初日分以恒河沙等 身布施chū rì fēn yǐ hénɡ hé shā děnɡ shēn bù shī， 中 日分复以恒河沙等 身布施zhōnɡ rì fēn fù yǐ hénɡ hé shā děnɡ shēn bù shī，后日分亦以恒河沙等 身布施hòu rì fēn yì yǐ hénɡ hé shā děnɡ shēn bù shī，如是无量百千万亿劫rú shì wú liànɡ bǎi qiān wàn yì jié，以身布施yǐ shēn bù shī；若复有人ruò fù yǒu rén，闻此经典wén cǐ jīnɡ diǎn信心不逆xìn xīn bú nì，其福 胜 彼qí fú shènɡ bǐ！何 况 书写hé kuànɡ shū xiě、受持读诵shòu chí dú sònɡ、为人解说wèi rén jiě shuō？

须菩提xū pú tí，以要言之yǐ yào yán zhī，是经有不可思议shì jīnɡ yǒu bù kě sī yì、不可 称 量无边功德bù kě chēnɡ liánɡ wú biān ɡōnɡ dé 。

如来为发大 乘 者说rú lái wèi fā dà shènɡ zhě shuō，为发最 上 乘 者说wèi fā zuì shànɡ shènɡ zhě shuō 。若有人能 受持读诵ruò yǒu rén nénɡ shòu chí dú sònɡ， 广 为人说ɡuǎnɡ wèi rén shuō，如来悉知是人rú lái xī zhī shì rén，悉见是人xī jiàn shì rén，皆得 成 就不可量jiē dé chénɡ jiù bù kě liánɡ、不可 称 bù kě chēnɡ、无有边wú yǒu biān、不可思议功德bù kě sī yì ɡōnɡ dé。如是人等rú shì rén děnɡ，则为荷担如来阿耨多罗三藐三菩提zé wéi hè dān rú lái ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。

何以故hé yǐ ɡù？须菩提xū pú tí，若乐小法者ruò yào xiǎo fǎ zhě，著我见zhuó wǒ jiàn、人见rén jiàn、众生 见zhònɡ shēnɡ jiàn、寿者见shòu zhě jiàn，则于此经zé yú cǐ jīnɡ，不能听受读诵bù nénɡ tīnɡ shòu dú sònɡ、为人解说wèi rén jiě shuō。

须菩提xū pú tí，在在处处若有此经zài zài chù chù ruò yǒu cǐ jīnɡ，一切世间天 yī qiè shì jiān tiān 、人 rén、阿修罗所应供 养ā xiū luó suǒ yīnɡ ɡònɡ yǎnɡ。当知此处则为是塔dānɡ zhī cǐ chù zé wéi shì tǎ，皆应恭敬jiē yīnɡ ɡōnɡ jìnɡ，作礼围绕zuò lǐ wéi rào，以诸华香而散其处yǐ zhū huā xiānɡ ér sàn qí chù。

能净业障分第十六 nénɡ jìnɡ yè zhànɡ fēn dì shí liù

“复次fù cì，须菩提xū pú tí，善男子shàn nán zǐ、善女人受持读诵此经shàn nǚ rén shòu chí dú sònɡ cǐ jīnɡ，若为人轻贱ruò wéi rén qīnɡ jiàn，是人先世罪业 shì rén xiān shì zuì yè，应堕恶道 yīnɡ duò è dào，以今世人轻贱故yǐ jīn shì rén qīnɡ jiàn ɡù，先世罪业 xiān shì zuì yè，则为消灭 zé wéi xiāo miè，当得阿耨多罗三藐三菩提 dānɡ dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。

须菩提xū pú tí，我念过去无量阿僧祇劫 wǒ niàn ɡuò qù wú liànɡ ā sēnɡ qí jié，于然灯佛前 yú rán dēnɡ fó qián，得值八百四千万亿那由他诸佛 dé zhí bā bǎi sì qiān wàn yì nà yóu tā zhū fó，悉皆供 养 承 事xī jiē ɡònɡ yǎnɡ chénɡ shì ，无空过者 wú kōnɡ ɡuò zhě ；若复有人ruò fù yǒu rén，于后末世yú hòu mò shì，能 受持读诵此经 nénɡ shòu chí dú sònɡ cǐ jīnɡ，所得功德 suǒ dé ɡōnɡ dé，于我所供 养诸佛功德 yú wǒ suǒ ɡònɡ yǎnɡ zhū fó ɡōnɡ dé，百分不及一 bǎi fēn bù jí yī、千万亿分乃至算数 qiān wàn yì fēn nǎi zhì suàn shù 、譬喻所不能及pì yù suǒ bù nénɡ jí。

须菩提 xū pú tí，若善男子ruò shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén ，于后末世yú hòu mò shì，有受持读诵此经 yǒu shòu chí dú sònɡ cǐ jīnɡ，所得功德 suǒ dé ɡōnɡ dé，我若具说者wǒ ruò jù shuō zhě，或有人闻 huò yǒu rén wén，心即狂 乱xīn jí kuánɡ luàn，狐疑不信 hú yí bú xìn。

须菩提xū pú tí ，当知是经义不可思议dānɡ zhī shì jīnɡ yì bù kě sī yì ，果报亦不可思议ɡuǒ bào yì bù kě sī yì。”

究竟无我分第十七 jiū jìnɡ wú wǒ fēn dì shí qī

尔时ěr shí，须菩提白佛言xū pú tí bó fó yán：“世尊shì zūn！善男子shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，发阿耨多罗三藐三菩提心fā ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn，云何应住yún hé yīnɡ zhù？云何降伏其心yún hé xiánɡ fú qí xīn？”佛告须菩提fó ɡào xū pú tí：“善男子shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，发阿耨多罗三藐三菩提心者fā ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn zhě，当 生 如是心 dānɡ shēnɡ rú shì xīn：“我应灭度一切 众 生wǒ yīnɡ miè dù yī qiè zhònɡ shēnɡ ，灭度一切 众 生 已miè dù yī qiè zhònɡ shēnɡ yǐ，而无有一 众生 实灭度者ér wú yǒu yī zhònɡ shēnɡ shí miè dù zhě。”

何以故hé yǐ ɡù？须菩提xū pú tí，若菩萨有我相ruò pú sà yǒu wǒ xiànɡ、人相rén xiànɡ、众 生 相 zhònɡ shēnɡ xiànɡ、寿者相shòu zhě xiànɡ，则非菩萨zé fēi pú sà 。

所以者何suǒ yǐ zhě hé？须菩提xū pú tí，实无有法发阿耨多罗三藐三菩提心者shí wú yǒu fǎ fā ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn zhě。

须菩提 xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如来于然灯佛所rú lái yú rán dēnɡ fó suǒ，有法得阿耨多罗三藐三菩提不yǒu fǎ dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí fǒu？”“不也fú yě。世尊shì zūn！如我解佛所说义rú wǒ jiě fó suǒ shuō yì，佛于然灯佛所fó yú rán dēnɡ fó suǒ，无有法得阿耨多罗三藐三菩提wú yǒu fǎ dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。”佛言fó yán：“如是如是rú shì rú shì。

须菩提 xū pú tí，实无有法shí wú yǒu fǎ，如来得阿耨多罗三藐三菩提 rú lái dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。须菩提xū pú tí，若有法ruò yǒu fǎ，如来得阿耨多罗三藐三菩提者rú lái dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí zhě，然灯佛则不与我授记rán dēnɡ fó zé bù yǔ wǒ shòu jì：“汝于来世当得作佛rǔ yú lái shì dānɡ dé zuò fó，号释迦牟尼hào shì jiā móu ní。” 以实无有法yǐ shí wú yǒu fǎ，得阿耨多罗三藐三菩提dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí，是故然灯佛与我授记shì ɡù rán dēnɡ fó yǔ wǒ shòu jì，作是言zuò shì yán：“汝于来世当得作佛rǔ yú lái shì dānɡ dé zuò fó，号释迦牟尼hào shì jiā móu ní。”何以故hé yǐ ɡù？如来者rú lái zhě，即诸法如义jí zhū fǎ rú yì。

若有人言ruò yǒu rén yán：“如来得阿耨多罗三藐三菩提rú lái dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。” 须菩提xū pú tí，实无有法shí wú yǒu fǎ ，佛得阿耨多罗三藐三菩提须菩提fó dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xū pú tí。如来所得阿耨多罗三藐三菩提 rú lái suǒ dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí ，于是 中 无实无虚yú shì zhōnɡ wú shí wú xū。

是故shì ɡù ，如来说一切法皆是佛法rú lái shuō yī qiè fǎ jiē shì fó fǎ 。须菩提xū pú tí ，所言一切法者suǒ yán yī qiè fǎ zhě，即非一切法jí fēi yī qiè fǎ ，是故名一切法shì ɡù mínɡ yī qiè fǎ 。

须菩提xū pú tí，譬如人身 长 大pì rú réns hēn chánɡ dà。” 须菩提言xū pú tí yán：“世尊 shì zūn！如来说人身 长 大rú lái shuō rén shēn chánɡ dà，即为非大身jí wéi fēi dà shēn，是名大身 shì mínɡ dà shēn。”

“须菩提xū pú tí，菩萨亦如是pú sà yì rú shì，若作是言ruò zuò shì yán：“我当灭度无量 众 生 wǒ dānɡ miè dù wú liànɡ zhònɡ shēnɡ。”则不名菩萨zé bù mínɡ pú sà。

何以故hé yǐ ɡù？须菩提xū pú tí，实无有法shí wú yǒu fǎ，名为菩萨mínɡ wéi pú sà。是故shì ɡù，佛说一切法无我fó shuō yī qiè fǎ wú wǒ、无人wú rén、无 众 生wú zhònɡ shēnɡ 、无寿者wú shòu zhě。须菩提xū pú tí ，若菩萨作是言ruò pú sà zuò shì yán：“我当 庄 严佛土wǒ dānɡ zhuānɡ yán fó tǔ。”是不名菩萨shì bù mínɡ pú sà。何以故hé yǐ ɡù？如来说 庄 严佛土者rú lái shuō zhuānɡ yán fó tǔ zhě，即非 庄 严jí fēi zhuānɡ yán，是名庄 严shì mínɡ zhuānɡ yán。

须菩提xū pú tí，若菩萨通达无我法者ruò pú sà tōnɡ dá wú wǒ fǎ zhě，如来说名 真是菩萨 rú lái shuō mínɡ zhēn shì pú sà。”

一体同观分第十八 yī tǐ tónɡ ɡuān fēn dì shí bā

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如来有肉眼不rú lái yǒu ròu yǎn fǒu？” “如是rú shì。世尊 shì zūn ！如来有肉眼rú lái yǒu ròu yǎn。” “须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如来有天眼不rú lái yǒu tiān yǎn fǒu？” “如是rú shì。世尊shì zūn！如来有天眼rú lái yǒu tiān yǎn。” “须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如来有慧眼不rú lái yǒu huì yǎn fǒu？” “如是rú shì。世尊shì zūn！如来有慧眼rú lái yǒu huì yǎn。” “须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如来有法眼不rú lái yǒu fǎ yǎn fǒu？” “如是rú shì。世尊shì zūn！如来有法眼rú lái yǒu fǎ yǎn。” “须菩提xū pú tí，于意云何 yú yì yún hé，如来有佛眼不rú lái yǒu fó yǎn fǒu？” “如是rú shì。世尊 shì zūn！如来有佛眼 rú lái yǒu fó yǎn。”

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如恒河 中 所有沙 rú hénɡ hé zhōnɡ suǒ yǒu shā，佛说是沙不fó shuō shì shā fǒu？”“如是rú shì。世尊shì zūn！如来说是沙rú lái shuō shì shā。” “须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如一恒河 中 所有沙rú yī hénɡ hé zhōnɡ suǒ yǒu shā， 如是沙等 恒河rú shì shā děnɡ hénɡ hé，是诸恒河所有沙数佛世界shì zhūhénɡ hé suǒyǒushā shù fó shì jiè，如是宁为多不rú shì nìnɡ wéi duō fǒu？”“甚多shèn duō。世尊 shì zūn！”

“佛告须菩提fó ɡào xū pú tí ：尔所国土 中ěr suǒ ɡuó tǔ zhōnɡ ，所有 众 生suǒ yǒu zhònɡ shēnɡ ，若干 种 心ruò ɡān zhǒnɡ xīn，如来悉知 rú lái xī zhī 。何以故hé yǐ ɡù？如来说诸心rú lái shuō zhū xīn，皆为非心jiē wéi fēi xīn，是名为心 shì mínɡ wéi xīn。

所以者何suǒ yǐ zhě hé？须菩提xū pú tí，过去心不可得 ɡuò qù xīn bù kě dé，现在心不可得xiàn zài xīn bù kě dé ，未来心不可得wèi lái xīn bù kě dé。”

法界通化分第十九 fǎ jiè tōnɡ huà fēn dì shí jiǔ

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，若有人满三千大千世界七宝 ruò yǒu rén mǎn sān qiān dà qiān shì jiè qī bǎo，以用布施yǐ yònɡ bù shī，是人以是因缘得福多不shì rén yǐ shì yīn yuán dé fú duō fǒu？” “如是rú shì。世尊shì zūn！此人以是因缘cǐ rén yǐ shì yīn yuán，得福甚多dé fú shèn duō。” “须菩提xū pú tí，若福德有实ruò fú dé yǒu shí，如来不说得福德多rú lái bù shuō dé fú dé duō， 以福德无故yǐ fú dé wú ɡù，如来说得福德多rú lái shuō dé fú dé duō。”

离色离相分第二十 lí sè lí xiànɡ fēn dì èr shí

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，佛可以具足色身见不fó kě yǐ jù zú sè shēn jiàn fǒu？” “不也fú yě。世尊shì zūn！如来不应以具足色身见rú lái bù yīnɡ yǐ jù zú sè shēn jiàn。何以故hé yǐ ɡù？如来说具足色身rú lái shuō jù zú sè shēn，即非具足色身jí fēi jù zú sè shēn，是名具足色身shì mínɡ jù zú sè shēn。”

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，如来可以具足诸相见不 rú lái kě yǐ jù zú zhū xiànɡ jiàn fǒu？”“不也fú yě。世尊shì zūn！如来不应以具足诸相见rú lái bù yīnɡ yǐ jù zú zhū xiànɡ jiàn。何以故hé yǐ ɡù？如来说诸相具足rú lái shuō zhū xiànɡ jù zú，即非具足 jí fēi jù zú ，是名诸相具足shì mínɡ zhū xiànɡ jù zú。”

非说所说分第二十一 fēi shuō suǒ shuō fēn dì èr shí yī

“须菩提xū pú tí，汝勿谓如来作是念rǔ wù wèi rú lái zuò shì niàn “我当有所说法wǒ dānɡ yǒu suǒ shuō fǎ ”。莫作是念mò zuò shì niàn！何以故hé yǐ ɡù？若人言如来有所说法ruò rén yán rú lái yǒu suǒ shuō fǎ ，即为谤佛 jí wéi bànɡ fó，不能解我所说故bù nénɡ jiě wǒ suǒ shuō ɡù。须菩提xū pú tí，说法者shuō fǎ zhě ，无法可说wú fǎ kě shuō ，是名说法shì mínɡ shuō fǎ。”

尔时ěr shí，慧命须菩提白佛言 huì mìnɡ xū pú tí bó fó yán：“世尊 shì zūn！颇有 众生 pō yǒu zhònɡ shēnɡ ，于未来世闻说是法 yú wèi lái shì wén shuō shì fǎ， 生 信心不 shēnɡ xìn xīn fǒu？”佛言fó yán：“须菩提 xū pú tí，彼非 众 生 bǐ fēi zhònɡ shēnɡ，非不 众 生fēi bú zhònɡ shēnɡ 。何以故hé yǐ ɡù ？须菩提xū pú tí， 众 生 众 生 者zhònɡ shēnɡ zhònɡ shēnɡ zhě，如来说非众 生rú lái shuō fēi zhònɡ shēnɡ ，是名 众 生shì mínɡ zhònɡ shēnɡ 。”

无法可得分第二十二wú fǎ kě dé fēn dì èr shí èr

须菩提白佛言xū pú tí bó fó yán ：“世尊shì zūn ！佛得阿耨多罗三藐三菩提fó dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí ，为无所得耶wéi wú suǒ dé yé？”佛言fó yán ：“如是如是rú shì rú shì。须菩提xū pú tí，我于阿耨多罗三藐三菩提wǒ yú ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí，乃至无有少法可得nǎi zhì wú yǒu shǎo fǎ kě dé ，是名阿耨多罗三藐三菩提shì mínɡ ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。”

净心行善分第二十三jìnɡ xīn xínɡshàn fēn dì èr shí sān

“复次fù cì ，须菩提xū pú tí ，是法平等shì fǎ pínɡ děnɡ ，无有高下wú yǒu ɡāo xià ，是名阿耨多罗三藐三菩提shì mínɡ ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。以无我 yǐ wú wǒ、无人 wú rén、无 众生 wú zhònɡ shēnɡ 、无寿者修一切善法 wú shòu zhě xiū yī qiè shàn fǎ，即得阿耨多罗三藐三菩提 jí dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí 。

须菩提 xū pú tí ，所言善法者suǒ yán shàn fǎ zhě ，如来说即非善法rú lái shuō jí fēi shàn fǎ，是名善法shì mínɡ shàn fǎ。”

福智无比分第二十四fú zhì wú bǐ fēn dì èr shí sì

“须菩提xū pú tí，若三千大千世界 中 所有诸须弥山 王 ruò sānqiān dà qiān shì jiè zhōnɡ suǒ yǒu zhū xū mí shān wánɡ，如是等七宝聚rú shì děnɡ qī bǎo jù，有人持用布施yǒu rén chí yònɡ bù shī ；若人以此般若波罗蜜经ruò rén yǐ cǐ bō rě bō luó mì jīnɡ ，乃至四句偈等nǎi zhì sì jù jì děnɡ ，受持读诵shòu chí dú sònɡ，为他人说wèi tā rén shuō ；于前福德yú qián fú dé ，百分不及一bǎi fēn bù jí yī 、百千万亿分乃至算数bǎi qiān wàn yì fēn nǎi zhì suàn shù 、譬喻所不能及pì yù suǒ bù nénɡ jí。

化无所化分第二十五huàwú suǒhuà fēn dì èr shí wǔ

“须菩提xū pú tí，于意云何 yú yì yún hé，汝等勿谓如来作是念rǔ děnɡ wù wèi rú lái zuò shì niàn “我当度 众 生 wǒ dānɡ dù zhònɡ shēnɡ”。须菩提xū pú tí，莫作是念mò zuò shì niàn！何以故hé yǐ ɡù？实无有 众 生 如来度者shí wú yǒu zhònɡ shēnɡ rú lái dù zhě 。若有 众 生 如来度者ruò yǒu zhònɡ shēnɡ rú lái dù zhě， 如来则有我rú lái zé yǒu wǒ、人 rén、众 生 zhònɡ shēnɡ、寿者shòu zhě。

须菩提xū pú tí，如来说有我者rú lái shuō yǒu wǒ zhě，即非有我jí fēi yǒu wǒ。而凡夫之人ér fán fū zhī rén，以为有我yǐ wéi yǒu wǒ。须菩提xū pú tí ，凡夫者fán fū zhě，如来说即非凡夫 rú lái shuō jí fēi fán fū，是名凡夫shì mínɡ fán fū。

法身非相分第二十六fǎ shēn fēi xiànɡ fēn dì èr shí liù

“须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，可以三十二相 观如来不kě yǐ sān shí èr xiànɡ ɡuān rú lái fǒu？”须菩提言xū pú tí yán：“如是如是rú shì rú shì。以三十二相 观如来yǐ sān shí èr xiànɡ ɡuān rú lái。”佛言fó yán：“须菩提xū pú tí，若以三十二相 观如来者ruò yǐ sān shí èr xiànɡ ɡuān rú lái zhě，转 轮 圣 王即是如来zhuàn lún shènɡ wánɡ jí shì rú lái。”须菩提白佛言xū pú tí bó fó yán：“世尊 shì zūn！如我解佛所说义rú wǒ jiě fó suǒ shuō yì，不应以三十二相 观如来bù yīnɡ yǐ sān shí èr xiànɡ ɡuān rú lái。”

尔时ěr shí，世尊而说偈言shì zūn ér shuō jì yán： 若以色见我ruò yǐ sè jiàn wǒ 以音 声 求我 是人行邪道 不能见如来 yǐ yīn shēnɡ qiú wǒ shì rén xínɡ xié dào bù nénɡ jiàn rú lái

无断无灭分第二十七wú duànwú miè fēn dì èr shí qī

“须菩提xū pú tí，汝若作是念rǔ ruò zuò shì niàn：“如来不以具足相故rú lái bù yǐ jù zú xiànɡ ɡù，得阿耨多罗三藐三菩提dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。”须菩提xū pú tí，莫作是念mò zuò shì niàn：“如来不以具足相故rú lái bù yǐ jù zú xiànɡ ɡù，得阿耨多罗三藐三菩提dé ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí。”须菩提xū pú tí ，汝若作是念 rǔ ruò zuò shì niàn ，发阿耨多罗三藐三菩提心者fā ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn zhě，说诸法断灭shuō zhū fǎ duàn miè。莫作是念mò zuò shì niàn！何以故hé yǐ ɡù？发阿耨多罗三藐三菩提心者fā ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn zhě，于法不说 断灭相 yú fǎ bù shuō duàn miè xiànɡ。”

不受不贪分第二十八bú shòu bù tān fēn dì èr shí bā

“须菩提xū pú tí，若菩萨以满 恒河沙等世界七宝ruò pú sà yǐ mǎn hénɡ hé shā děnɡ shì jiè qī bǎo，持用布施chí yònɡ bù shī；若复有人 ruò fù yǒu rén，知一切法无我zhī yī qiè fǎ wú wǒ，得 成 于忍 dé chénɡ yú rěn，此菩萨 胜 前菩萨所得功德cǐ pú sà shènɡ qián pú sà suǒ dé ɡōnɡ dé 。何以故 hé yǐ ɡù ？须菩提xū pú tí，以诸菩萨不受福德故yǐ zhū pú sà bú shòu fú dé ɡù。”须菩提白佛言xū pú tí bó fó yán：“世尊 shì zūn！云何菩萨不受福德yún hé pú sà bú shòu fú dé？”“须菩提xū pú tí，菩萨所作福德 pú sà suǒ zuò fú dé，不应贪著 bù yīnɡ tān zhuó，是故说不受福德shì ɡù shuō bú shòu fú dé。”

威仪寂静分第二十九wēi yí jì jìnɡ fēn dì èr shí jiǔ

“须菩提xū pú tí，若有人言ruò yǒu rén yán：“如来若来若去rú lái ruò lái ruò qù ，若坐若卧ruò zuò ruò wò。”是人不解我所说义shì rén bù jiě wǒ suǒ shuō yì。何以故hé yǐ ɡù？如来者rú lái zhě，无所从来wú suǒ cónɡ lái，亦无所去yì wú suǒ qù，故名如来ɡù mínɡ rú lái。”

一合理相分第三十yī hé lǐ xiànɡ fēn dì sān shí

“须菩提xū pú tí，若善男子ruò shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，以三千大千世界碎为微尘yǐ sān qiān dà qiān shì jiè suì wéi wēi chén，于意云何yú yì yún hé，是微尘 众 宁为多不shì wēi chén zhònɡ nìnɡ wéi duō fǒu？”须菩提言xū pú tí yán ：“甚多shèn duō。世尊 shì zūn！何以故 hé yǐ ɡù？若是微尘 众 实有者ruò shì wēi chén zhònɡ shí yǒu zhě，佛即不说是微尘 众fó jí bù shuō shì wēi chén zhònɡ 。所以者何suǒ yǐ zhě hé？佛说微尘 众 fó shuō wēi chén zhònɡ，即非微尘 众jí fēi wēi chén zhònɡ ，是名微尘 众shì mínɡ wēi chén zhònɡ 。

世尊shì zūn！如来所说三千大千世界rú lái suǒ shuō sān qiān dà qiān shì jiè，即非世界 jí fēi shì jiè ，是名世界 shì mínɡ shì jiè。

何以故 hé yǐ ɡù？若世界实有者ruò shì jiè shí yǒu zhě，即是一合相jí shì yī hé xiànɡ。如来说一合相rú lái shuō yī hé xiànɡ，即非一合相jí fēi yī hé xiànɡ，是名一合相shì mínɡ yī hé xiànɡ。

须菩提xū pú tí，一合相者yī hé xiànɡ zhě，即是不可说jí shì bù kě shuō 。但凡夫之人dàn fán fū zhī rén，贪著其事tān zhuó qí shì。”

知见不生分第三十一zhī jiàn bù shēnɡ fēn dì sān shí yī

“须菩提xū pú tí，若人言ruò rén yán：“佛说我见fó shuō wǒ jiàn、人见rén jiàn、众生 见zhònɡ shēnɡ jiàn、寿者见shòu zhě jiàn。”须菩提xū pú tí，于意云何yú yì yún hé，是人解我所说义不shì rén jiě wǒ suǒ shuō yì fǒu？”“不也fú yě。世尊shì zūn！是人不解如来所说义shì rén bù jiě rú lái suǒ shuō yì。何以故hé yǐ ɡù？世尊说我见shì zūn shuō wǒ jiàn、人见rén jiàn、众 生 见zhònɡ shēnɡ jiàn、寿者见shòu zhě jiàn，即非我见jí fēi wǒ jiàn、人见rén jiàn、众 生 见zhònɡ shēnɡ jiàn 、寿者见shòu zhě jiàn，是名我见shì mínɡ wǒ jiàn、人见rén jiàn、 众 生 见zhònɡ shēnɡ jiàn、寿者见shòu zhě jiàn。”

“须菩提xū pú tí，发阿耨多罗三藐三菩提心者fā ā nòu duō luó sān miǎo sān pú tí xīn zhě，于一切法yú yī qiè fǎ，应如是知yīnɡ rú shì zhī，如是见rú shì jiàn，如是信解rú shì xìn jiě，不 生 法相bù shēnɡ fǎ xiànɡ。须菩提xū pú tí，所言法相者suǒ yán fǎ xiànɡ zhě，如来说即非法相rú lái shuō jí fēi fǎ xiànɡ，是名法相shì mínɡ fǎ xiànɡ。”

应化非真分第三十二yìnɡ huà fēi zhēn fēn dì sān shí èr

“须菩提xū pú tí，若有人ruò yǒu rén，以满无量阿僧祇世界七宝yǐ mǎn wú liànɡ ā sēnɡ qí shì jiè qī bǎo，持用布施chí yònɡ bù shī；若有善男子ruò yǒu shàn nán zǐ、善女人shàn nǚ rén，发菩提心者fā pú tí xīn zhě，持于此经chí yú cǐ jīnɡ，乃至四句偈等nǎi zhì sì jù jì děnɡ，受持读诵shòu chí dú sònɡ，为人演说wèi rén yǎn shuō，其福 胜 彼qí fú shènɡ bǐ。云何为人演说yún hé wèi rén yǎn shuō？不取于相bù qǔ yú xiànɡ，如如不动rú rú bú dònɡ。

何以故hé yǐ ɡù？一切有为法yī qiè yǒu wéi fǎ， 如梦 幻泡影rú mènɡ huàn pào yǐnɡ， 如露亦如电rú lù yì rú diàn， 应作如是 观 yīnɡ zuò rú shì ɡuān。

佛说是经已 fó shuō shì jīnɡ yǐ，长 老 须菩提zhǎnɡ lǎo xū pú tí及诸比丘 jí zhū bǐ qiū、比丘尼bǐ qiū ní、优婆塞yōu pó sè、优婆夷yōu pó yí，一切世间天yī qiè shì jiān tiān、人rén、阿修罗ā xiū luó，闻佛所说wén fó suǒ shuō，皆大欢喜jiē dà huān xǐ，信受奉行xìn shòu fènɡ xínɡ。

结诵仪

般若无尽藏 真言bō rě wú jìn zànɡ zhēn yán （三遍）

南谟薄伽伐帝ná mó bó qié fá dì.钵唎若 bō lì rě.波罗蜜多曳bō luó mì duō yì.怛侄他dá zhí tā.唵ōng.纥hé

唎地唎室唎lì dì lì shì lì.戍噜知shù lǔ zhī.三密栗知sān mì lì zhī.佛社曳fó shè yì.莎诃suō hē.

金刚心真言jīn gāng xīn zhēn yán （三遍）

唵ōng .乌伦尼wū lún ní.娑婆诃suō pó hē.

补阙真言bǔ quē zhēn yán （三遍）

南無喝啰怛那ná mó hē là dá nuó.哆罗夜耶duō là yè yē.佉啰佉啰qié là qié là .俱住俱住jù zhù jù zhù.摩啰摩啰mó là mó là.虎啰hǔ là. 吽hòng .贺贺hè hè.苏怛拏sū dá ná. 吽hòng .泼抹拏pō mò ná.娑婆诃suō pó hē.

补阙圆 满 真言 bǔ quē yuán mǎn zhēn yán（三遍）

唵ōng.呼嚧呼嚧hū lú hū lú.社曳穆契shè yì mù qiè.莎诃suō hē.

普回向 真言 pǔ huí xiàng zhēn yán（三遍）

唵ōng.娑麼啰suō mó là.娑麼啰suō mó là .弭麼曩 mǐ mó nǎng .萨嚩诃sà wǎ hē .摩诃斫迦啰mó hē zhuó jiā là嚩吽 . wǎhòng

经赞 jīngzàn（一遍）

断疑 生 信duàn yí shēnɡ xìn.绝相 超 宗 jué xiànɡchāozōnɡ.顿 忘 人法解真 空dùnwànɡ rén fǎ jiě zhēnkōnɡ .般若味 重 重bōrě wèichónɡchónɡ .四句融通sì jù rónɡtōnɡ .福德叹无穷fú dé tàn wú qiónɡ .

南無本师释迦牟尼佛ná móběn shī shì jiā móu ní fó（合掌三称）

南無祇园会上佛菩萨ná mó qí yuán huì shànɡ fó pú sà（合掌三称）

回向偈 huí xiàng jì（一遍）

三涂永息 常 时苦 sān tú yǒnɡ xī chánɡ shí kǔ 六趣休随汩没因 liù qù xiū suí ɡǔ mò yīn

恒 沙含识悟 真 如hénɡ shā hán shí wù zhēn rú 一切有情 登 彼岸 yī qiè yǒu qínɡdēnɡ bǐ àn

乃至虚 空 世界尽nǎi zhì xū kōnɡ shì jiè jìn 众 生 及业烦恼尽 zhònɡshēnɡ jí yè fánnǎo jìn

如是四法 广 无边rú shì sì fǎ ɡuǎnɡ wú biān 愿今回向 亦如是 yuàn jīn huí xiànɡ yì rú shì

十 方 三世一切佛shí fānɡ sān shì yī qiè fó 诸尊菩萨摩诃萨 zhū zūn pú sà mó hē sà

声 闻罗汉贤 圣 僧 shēnɡwén luó hànxiánshènɡsēnɡ 摩诃般若波罗蜜 mó hē bō rě bō luó mì

回向偈 huí xiàng jì（一遍）

愿 以此 功 德 yuàn yǐ cǐ ɡōnɡ dé 庄 严佛净土 zhuānɡyán fó jìnɡ tǔ

上 报四 重 恩shànɡbào sì chónɡ ēn 下 济三途苦 xià jì sān tú kǔ

若有见 闻 者 ruò yǒu jiàn wén zhě 悉 发菩提心 xī fā pú tí xīn

尽此一报 身jìn cǐ yī bào shēn 同 生 极乐国 tónɡshēnɡ jí lè ɡuó

¹. 姚秦三藏法师鸠摩罗什译yáo qín sān zànɡ fǎ shī jiū mó luó shí yì ↩

². 弘化社本：若非有想非无想；嘉兴藏本：若非有想若非无想 ↩

³. 丽本：来；永乐北藏本及龙藏本：不来 ↩

⁴丽本：世尊；永乐北藏本及龙藏本：不也，世尊 ⁵ 丽本：则；永乐北藏本及龙藏本：即

⁶. 三十二分是后人所注，并非经文，不必读诵 ↩

PDF下载地址